Dat samenwerken loont, hoeft op zich geen verder betoog. Voorbeelden zijn legio dat wanneer krachten worden gebundeld sterkere uitkomsten mogelijk zijn en een rijker palet aan ideeën naar voren kan worden geschoven. In een vorige blogpost schreven we al over het gezamenlijk professioneel op school, over hoe 10 principes aan de basis ervan liggen en zelfs nodig zijn. Een nieuwe cultuur van samenwerken waar Yves Demaertelaere in zijn blog naar verwees, dringt zich op. Meer is nodig om het een professionele cultuur te kunnen noemen.
“Er moet toch een klik zijn…” horen we vaak. De klik waarvan sprake, wordt best een professionele klik genoemd. Die professionele klik is er eentje waar complementariteit een belangrijk gegeven is. De professionele samenwerking komt tot uiting door de afbakening waaraan je werkt en door elkaar ruimte te geven in de ontplooiing van sterktes. Er heerst een sfeer van onderling vertrouwen. Je laat de ander zaken opnemen en ontwikkelen. Je voert met elkaar het inhoudelijke gesprek zowel over het eindproduct als het proces hoe je ertoe kwam. Daar ligt ook een kracht van het professioneel samenwerken.
Toch gaat bij professionele samenwerking in de praktijk heel wat tijd naar overleg; veel ruimte is er nodig voor langere vergaderingen. Het zorgt nogal eens voor minder voortgang. Dat komt voornamelijk omdat het overleg dient ingepland te worden, dat er goodwill nodig is van beide partijen met betrekking tot afstemming en het doel wel eens niet voldoende (duidelijk) afgebakend is. Daarom is het goed om in dat professioneel samenwerken stappen te zetten in onderwijs en bewust de opstap te maken naar een meer verregaande manier van samenwerken.
Samenwerkende professionaliteit is de noodzakelijke opstap voor organisaties.
De samenwerkende professionaliteit heeft een andere horizon: het gaat over een diepere en langdurige samenwerking in de professionele context. Mensen ontwikkelen meer autonoom hun werking waar ze gezamenlijk zich engageren om te evolueren naar een nog sterkere en nog professionelere praktijk. Alles wordt ten dienste hiervan georganiseerd zodat dit op termijn ingebed zit in de cultuur van de organisatie. Dat resulteert in de versterking van het professionele zijn; de verschillende actoren ondersteunen elkaar hierin en dagen elkaar passend uit. Daaruit volgt voor alle actoren goed werk.
Samenwerkende professionaliteit krijg je natuurlijk enkel wanneer de verschillende bouwstenen (zie eerdere blog – 6 elementen voor succesvol teamwerk) worden meegenomen. Daarenboven wordt ten eerste ruimte gegeven aan diepe professionele dialoog. Het gezamenlijk leren krijgt ook daar kans. Daar nemen we tijd voor constructieve feedback, dit doen we ook in een formele setting. Zowel die professionele dialoog als de feedback zorgen voor gerichte afstemming, zin in gerichte voortgang en blijvende verdieping en groei. Een ander aspect dat we meenemen in samenwerkende professionaliteit is onderzoekende houding. Dergelijke houding is bewust en continu. Beide aspecten zijn noodzakelijk en zorgen voor (ongeziene) expertiseontwikkeling. Wat op zijn beurt als vliegwiel zorgt voor nieuwe stappen in de werking en dus de professionele context.
Het is tijd om in onderwijs deze noodzakelijke stap te zetten. Het zal de onderwijskwaliteit ten goede komen. Het zorgt voor draagkracht. Het zal de beleving en de aanblik van het beroep positief beïnvloeden. De lerenden kunnen er alleen maar wel bij varen. En geef toe, daarvan doen we het allemaal, toch?